Anno 2012 worden we van alle kanten
bestookt met nieuws: thuis, in de bus, wachtend op de metro…waar eigenlijk
niet? Maar we worden er niet wijzer op. De drang van de media telkens sneller
en goedkoper te produceren heeft voor een flinke achteruitgang gezorgd in
kwaliteit. Het is geen informatiestroom
maar een feitjesdiaree. En dan nog
maar hopen dat het klopt wat ze zeggen.
De Spits illustreerde het probleem vandaag op een bijzonder fraaie manier. ‘Bier is het nieuwe wijn’ kopte de op drie na meest verspreide krant
van Nederland. Het nieuwe wijn?
Verward belt de Rode Lynx, die zelf vaak genoeg taalfouten maakt, een broer,
die Nederlands studeert. Na enige navraag weten we het zeker. Het is ‘de nieuwe wijn’. Ondertussen heeft
Spits het al wel op ‘t internet aangepast. Een de/het fout op de voorpagina.
Tsjongejonge. Of ze hebben liggen slapen op de redactie van de Spits, of, en
da’s waarschijnlijker, ze waren zo overwerkt en uitgeput dat hun reeds matige
redacteurs deze enorm domme fout gewoon niet zagen. Ik zeg m’n broer een
artikel over de matige staat van de journalistiek te gaan schrijven. ‘Vertel dan
gelijk ook over die Frans Bauer ‘hack’ die we hadden gedaan, da’s ook
veelzeggend!’
Het zat zo. Ooit was er een organisatie genaamd United Smile, die dacht dat het grootste
gebrek in Nederland de glimlach was. Positief denken, weet je wel! Volgens United Smile mochten we een voorbeeld nemen
aan de Bekende Nederlanders, grote geesten zoals Frans Bauer, met hun mooie
glimlach. Dus mochten we begin 2006 op de mooiste glimlach stemmen van Nederland. Wat een
belachelijke onzin dachten m’n broer en ik. Niet alleen dat tweederangs
soapsterretjes zogenaamd het mooiste koppie van Nederland moesten hebben, maar
het hele gebeuren. Dat vraagt om sabotage! Met een simpel programmaatje gingen
we op de laatste dag massaal stemmen op die kneus van een Frans Bauer. Het
internet was toen nog simpel. Maar…wat is dit? Chantal Jansen stijgt ook met
honderden per minuut?! Iemand anders was tegelijkertijd aan het ‘hacken’. Dus
gingen wij sneller. En toen onze medehacker weer.
Uiteindelijk mailde de
administrator van de site. Wat waren de originele aantallen? We deelden de
fictieve aantallen door tien. En dat is wat de uiteindelijke score werd.
Volgende dag staat het op de voorpagina van de Spits, als een feit: ‘Frans
Bauer heeft mooiste glimlach van Nederland’. De totale debiliteit van deze
berichtgeving was schokkend. Spits had bepaald niet de moeite genomen om ook
maar enigszins de feiten na te lopen of kritische vragen te stellen. En United Smile had al
helemaal de boel bedonderd. Dus wij schreven een brief. De kritiek op de Spits
is niet meegenomen, en in het redigeren van de brief heeft de krant wel twee fouten er zelf ingezet of laten staan. Al met al een toch een mooi wapenfeit
voor ons twee broekies. En United Smile, dat later nog ‘actie’ stond te voeren op
meerdere plekken, bleek uiteindelijk slechts een marketingbureau dat
naamsbekendheid wilde.
Wat deze (wat lange) anekdote
illustreert, is dat het de Spits niet verrotte of hun feiten kloppen. Rechtse
onzin zoals die iedere dag te lezen is in de Telegraaf is simpel. Het is de
bourgeoisie die tegen de arbeider liegt.
Tegenwoordig komt een andere categorie ook erg vaak voor: domme neoliberale onzin. Dat wil zeggen, dat in ons onvolprezen
gesjeeste neoliberale wereldje kranten stomweg geen typfouten meer nalopen.
Geen verhalen meer nalopen. Geen tijd hebben of nemen om vragen te stellen. Feiten niet meer met elkaar verbinden. Of
zoals Spits en Metro, en veel, veel, kranten doen tegenwoordig: voor het
grootste deel van de inhoud volledig afhankelijk zijn van de ANP en Reuters nieuwsservice. Dit is feitjesdiarree.
Eigenlijk is het erger dan diaree.
Want dat vormt tenminste nog een geheel. Maar zoals ook de bedoeling is van de
laatste wijziging bij de NOS: de media wilt veel, korte, onsamenhangende
verhaaltjes en feiten. Wat moeten we daar mee? Overstroming hier. Ontslagen
daar. Zoveel miljard daar vanaf, hier opgeteld, o en: slachting in zus en me
zo. Het is niet te volgen op die manier. Maar waarom doen ze dit dan? Media als
Spits, Metro, nu.nl etc. zijn niet bezig de wereld aan ons te openbaren of
begrijpelijk te maken. Ze willen poen. En op het moment denken ze dat dat het
best gaat door in hapklare brokken het nieuws te serveren. En dat komt omdat
alles maar telkens sneller en winstgevender moet. Niet dat daarvoor de kranten
geen onzin verkochten, integendeel. Maar het niveau lag toch wel een stuk
hoger.
