De PvdA in Amsterdam voert campagne tegen 'tweedeling' in de stad. Recent vroeg de gemeente twee 'onafhankelijke' adviesorganen naar tweedeling in de stad. Hun conclusies: het valt allemaal wel mee. Dat is complete onzin. Het onderzoek is tamelijk dubieus en werpt de vraag op waarom men tot deze conclusie is gekomen. Verder is het nog maar de vraag of de PvdA dan werkelijk die tweedeling aan gaat pakken.
Lees hier de verbeterde versie op socialisme.nu
Peter Kwint, kandidaat raadslid voor de SP in Amsterdam, maakt gehakt van de methodiek van de onderzoekers. Door op stadsdeelniveau de stad te bekijken worden verschillen relatief kleiner. Behalve dan dat Noord, Nieuw-West en Zuid-Oost nog steeds kansloos afsteken dan. Maar bijvoorbeeld stadsdeel Oost kent arme buurten zoals de Transvaalbuurt, en rijkere buurten als Watergraafsmeer. Door dit uit te middelen kunnen de onderzoekers zeggen dat het allemaal wel meevalt.
Kwint legt de vinger op de zere plek, als hij zoekt naar de politiek motivatie van dit onderzoek. VVD en D66 reageerden enthousiast op dit onderzoek en vinden ook, in lijn met het onderzoek, dat men beter niet kan spreken van tweedeling. Dit zijn ook de partijen die het meest willen bezuinigen op voorzieningen tegen armoede en de sociale huur het hardst willen slopen. Kwint laat hier de PvdA en Groenlinks buiten schot. De eerste partij is hier al sinds jaar en dag aan de macht en de tweede partij is sinds 2006 aan de macht. Sinds 2010 doen ze het samen met de VVD. Samen hebben deze partijen een groot belang bij het goedpraten van de huidige situatie. Samen hebben deze partijen de afgelopen jaren ook de nodige neoliberale bezuinigingen en hervormingen doorgevoerd in Amsterdam.
Desalniettemin is het dus creatief met cijfertjes spelen voor politiek gewin. Het doet terugdenken aan een eerder omstreden onderzoek. Wilders huurde een paar maanden geleden een bureau in om te kijken of Wilders gelijk had in zijn houding ten opzichte van de Euro en Europa. Het bureau concludeerde dat Wilders gelijk had. Nu concluderen deze gemeenteadviesbureau's, die direct of indirect op de loonlijst van de gemeente staan, dat het beleid van de stad helemaal dus niet zo erg is geweest en zeggen impliciet dat er dus nog wel wat af kan.
Het opmerkelijke is dat de gemeente Amsterdam ook jaarlijks een statistisch werk produceert, genaamd 'Amsterdam in Cijfers'. Amsterdam in Cijfers 2013 is 600 pagina's en laat uitgebreid zien hoe groot de verschillen zijn van wijk tot wijk als het gaat om werkloosheid, etniciteit, enzovoort: het toont onomstotelijk aan dat Amsterdam een zeer verdeelde stad is. Burgermeester van der Laan noemde het in het voorwoord een 'toetssteen voor wie de toekomst wil helpen vormgeven'. Van der laan mag dan wel uitleggen waarom hij deze charlatans heeft ingehuurd van gemeenschapsgeld, de cijfers lagen er immers al, correcter en duidelijker.
Alle politieke partijen behalve de SP en een aantal kleine linkse partijen bagatelliseren bovendien de problemen waar veel Amsterdammers uit de werkende klasse mee worstelen. Die 'tweedeling' komt in de praktijk neer op concrete problemen voor concrete mensen. Wie voor een dubbeltje geboren wordt, wordt nooit een kwartje, is het gezegde. Dat gaat telkens meer op voor Amsterdammers uit achterstandswijken. Uiteraard zijn er mensen die wél vooruit kunnen. Maar vele, vele Amsterdammers raken in een negatieve spiraal. Ze hebben dan typisch meerdere van deze problemen: geen goed diploma, werkloosheid of geen goed werk, uitzichtloosheid, hele en halve criminaliteit, drank en of soft/harddrugsproblemen, weinig steun van de familie die ook genoeg problemen heeft, voornamelijk slechte voorbeelden om je heen, enzoverder. Vooral als je opgroeit als een werker van buitenlandse afkomst drukt wonen in een buurt als Osdorp je letterlijk omlaag. En dan zeggen deze onderzoekers, die ongetwijfeld een dik salaris hebben en ergens in een mooie veilige blanke buurt wonen, dat deze mensen zich eigenlijk niet zo aan moeten stellen. Dat is een belediging en in strijd met de werkelijkheid.
Achmed Baadoud lijkt heel scherp in zijn kritiek. Hij accepteert de methodiek van de onderzoekers, maar, a la. Het probleem moet bij de naam genoemd worden, niet ontkend, stelt hij. “Dit is politiek, de keuzes zijn gemaakt door de politiek, de gevolgen zijn politiek en voor Nieuw-West is het de dagelijkse realiteit. Mag ik het probleem dan alstublieft bij de naam noemen?” Ok meneer Baadoud, maar wie zit er dan sinds mensenheugenis aan de knoppen in Amsterdam? Is dat niet de PvdA? Baadoud zal echter niet de hand in eigen boezem steken. Nee, Nieuw-West, helaas het meest kansloze deel van de stad, is volgens Baadoud een 'emancipatiemachine'. Daarmee is de vraag: wie verkoopt de grootste onzin? De onderzoekers, of Baadoud, die kennelijk in zijn stadsdeel de jongeren zo van straat, hup, in de middenklasse tilt?
De problemen in achterbuurten zijn niet van gister, maar ze worden wel verergerd door politiek beleid en de crisis. Dan heb je het over de sloop van de sociale voorzieningen, achteruitgang van sociale huur, prijsverhogingen (huur, gas en licht, eten), achteruitgang van de werkgelegenheid, en de toenemende segregatie. Kansarme mensen bij elkaar drijven is nu eenmaal om problemen vragen. Juist doordat andere delen van de stad niet meer betaalbaar zijn worden de 'echte' Amsterdammers verdreven uit grote delen van de stad. Nieuw-West is het stadsdeel waar relatief de meeste mensen wonen met ouders geboren in Amsterdam, ironisch genoeg is dit ook een relatief 'buitenlands' stadsdeel. Jordanees wordt nu gesproken in Purmerend, en yuppen (met hun 'r') van buiten hebben de Jordaan overgenomen. In Centrum heeft nog slechts één derde van de bewoners Amsterdamse ouders. Dit is de 'tweedeling', en de politiek is hiervoor de hoofdverantwoordelijke, met name van de eeuwige machtspartij de PvdA.
Maar het gaat verder. Het hele idee van een ongedeelde stad, waar iedereen 'Amsterdammer' kan zijn, is onzin. Een kapitalistische stad is nu eenmaal een gedeelde stad. De maatschappij is gebaseerd op een tegenstelling tussen werkers en kapitalisten en dat zie je juist terug in de stad, van ruimtelijke ordening tot het verenigingsleven. Men wil nogal eens over de schouder meewarig terugkijken naar een soort gouden verleden waarin de stad niet zo verdeeld zou zijn geweest. Dit is echter precies het verleden waarin er nog buurten waren zo ellendig als de Jordaan begin 20e eeuw. Deze wijken worden geromantiseerd in dit verleden, juist omdat ze toen 'puur' zouden zijn geweest, met alleen maar 'echte' Amsterdammers en echte werkers. De wijken waren echter totaal geen pretje om in te leven, het was armoe dood en verderf. Daarnaast geeft hun puurheid juist aan dat Amsterdam ook toen een gedeelde stad was.
Sterker nog, al bij het begin van de bloei van Amsterdam werden plannen gemaakt om de stad bewust te scheiden. Onderdeel van de Derde Stadsuitbreiding van 1609 was het plan om van de Nieuwe Zijde de goede, bourgeois kant van Amsterdam te maken, en van de Oude Zijde de slechte, werkende klasse kant. In alle daar op volgende eeuwen was Amsterdam óók een verdeelde stad. Amsterdam is altijd een verdeelde stad geweest. Zij die praten over een ongedeelde stad proberen met stadsnationalisme de mensen wol over de ogen te trekken. De essentie van Amsterdam is al honderden jaren de heerschappij van de koopman. Gelukkig is er in Amsterdam altijd een onderstroom geweest van radicalen en andersdenkenden. Wij moeten ons niet laten misleiden door wat voor vormen van nationalisme dan ook. En nooit meer stemmen op de PvdA.