Vernederd en gedisciplineerd
Wat is nu het grote nut van werkloosheid en die ellendige banenjacht? Het voelt als een proces van vernedering en disciplinering, waardoor je uiteindelijk akkoord gaat met wat het systeem je te bieden hebt.
Wanhoop. Dat is het nog net niet. Maar de afwezigheid van hoop op beter is wel in de lucht. En de reserves raken ooit op, en dat punt is niet lang meer. Mijn huisgenoot werkte in de vleesfabriek, want beter kon hij niet vinden. Na 3 maanden krijgt hij verplicht een loonsverhoging en is hij één euro duurder dan minimumloon. Na nog eens 3 maanden wordt hij ontslagen, want hij is ‘te duur’. Dan krijgt hij 3 maanden WW, oftewel iets van 550 per maand.
Arm zijn is niet zo erg, zo lang je je standaard maar telkens omlaag gooit, en de dingen die je vroeger normaal vond om te doen niet meer doet.
Ondertussen voeg ik me bij de telkens aanzwellende rijen werklozen in dit land. ‘Ja, ik heb geschiedenis gestudeerd, met name die van Amsterdam, en ben echt enthousiast en werklustig en een teamspeler maar kan ook zelf werken en na denken en ben behulpzaam en spreek vier-vijf talen en heb veel werkervaring en ik hou van mensen helpen en ik ben enthousiast en ik ben flexibel, ik ben zó flexibel, dat als je me in een knoop legt dat ik nog steeds enthousiast ben. Mag ik alsjeblieft komen werken in het (willekeurig museum)?’.
Nee. Of ze laten helemaal niets van zich horen.
‘Ik ben enthousiast en ik heb werkervaring ik ben een echte poetser en ik etc etc etc mag ik alsjeblieft komen schoonmaken’. Niets. Kranten uitdelen? Niets, geen woord terug. Vakkenvullen? Nakko. Schnitzels in bakjes doen aan de lopende band? Niks, nada, noppes. Enzoverder. Ik heb in de tussentijd meer dan 200 keer gesolliciteerd. Als je mazzel hebt wijzen ze je af; meestal hoor je niets. En iedere keer weer gooi ik me voor de voeten van de kapitalisten, ‘buit me uit, buit me alsjeblieft uit, ik doe alles voor je’. Hoe laag ik ook zakte, het was niet laag genoeg. Komkommers plukken en in bakjes doen: ik ben ongeschikt. Ze huren liever een Oost-Europeaan in onder het minimumloon. Ik heb absoluut niets tegen die Oost-Europeaan; ik heb iets tegen die bazen. Ze willen slechts een loon betalen dat ik niet eens màg accepteren.
37.000 mensen werkloos geworden in één maand. Er zijn in één maand meer werklozen bijgekomen, dan dat er in totaal op werk.nl vacatures staan. En die hoeveelheid vacatures nam in 2 maanden met een kwart af.
Waar gaat dat heen? Mijn huisgenoot hoopt nu maar dat de vleesfabriek hem terug wil, want nu mag hij weer voor minimumloon werken. Kutwerk, kutloon. Maar hij moet wel, hij moet het accepteren. Mazzelaar, dat hij tenminste nog een kans maakt, denk ik dan. Hij wil eigenlijk niet terug naar de vleesfabriek. Hij is zelfs de call-centers afgegaan. De Rode Lynx belt Netwerk VSP. Daarvoor werkte ik toen ik 12 jaar oud was. Ik verdiende toen in een gemiddelde week 18 gulden, en daar was ik in totaal iets van 3 uur voor bezig. Dan kon ik zelf een keer naar de bioscoop! Het loon blijkt hetzelfde te zijn als toen, ook in absolute termen. Ik ga evenveel verdienen, in absolute termen, als toen ik 12 jaar oud was. 3,50 per uur, want het is stukloon dus dat kan. Ik reageerde zo enthousiast, dat hij meteen méér wijken voor mij ging zoeken en ik misschien wel twee tientjes per week verdien! Voor nu mag ik 5 weken deze wijk lopen.
Het is een proces van disciplinering en vernedering.
En dan krijg je een email: ‘Wil je een maand in een kliniek liggen en AIDS-remmers op je getest laten krijgen? 3000 euro bruto’. Wat dat voor effect op me gaat hebben, alleen god weet het, want wat is die man genadig zeg. Ik denk dat ik het ga doen. Misschien eerst even aan me vriendin vragen. Ben ik dan een hoer van de wetenschap, en kan ik me lichaam naar de klote helpen voor wat eigenlijk een grijpstuiver is voor dat risico. Ondertussen probeer ik wat te schnabbelen door websites te bouwen (wil iemand nog een professionele website, trouwens?) maar dat heeft voorlopig nog weinig opgeleverd.
Teringkapitalisten. De sollicitatie is het proces waarbij je met je gezicht een paar centimeter boven een modderpoel gaat hangen en tegen een baas zegt: 'Ga je gang! Hier wordt ik nog enthousiaster en flexibeler van!' Ik lig met me gezicht in de modder aan hun voeten, maar ze blijven niet staan, ze lopen door nadat ze op me zijn gaan staan en ik moet de volgende baas opnieuw de vraag stellen. Ik ben kwaad, ik wil ze wat aandoen. Die eerste manager bij AH die me ontsloeg omdat ik 17 werd. Die bij TPG Post, die nog nooit een brief had rondgebracht. Al die teringlijers. De enige reactie die in mij opkomt is geweld, individueel geweld. Maar als socialist weet je dat dat zinloos is, want alleen de collectieve strijd loont, en individuele acties brengen ons vaker schade toe dan dat ze helpen. En zo ontneem ik mezelf het enige dat nog enige waardigheid kan geven.
Kut.